De maand september in 6 krantenkoppen
In deze publicatie besteden we aandacht aan uiteenlopende krantenkoppen van de voorbije maand. Ogenschijnlijk een allegaartje van berichten. Trouwe substack-lezers herkennen meteen de rode draad.
“Waarom de warmtepomp op dit moment geen rendabele investering is”
De Morgen, 10 september 2024.
De verkoop van warmtepompen is gehalveerd. Sectorfederatie ‘Climafed’ meldt een terugval van 30.000 warmtepompen in de eerste jaarhelft naar 16.200. De terugval van 68% is volledig toe te schrijven aan de elektriciteitsprijs die 4 tot 5 maal hoger ligt dan de gasprijs. Daardoor is een warmtepomp aanzienlijk duurder dan een gasketel. Ook in Duitsland (-60%), Nederland (-65%) en Frankrijk (-45%) liep de vraag naar warmtepompen dramatisch terug.
De redactie van De Morgen wijst het conflict in Oekraïne aan als schuldige voor de hoge gasprijzen. Het ‘Conflict in Oekraïne’ lijkt steeds meer een zinledig containerbegrip te worden voor alle macro-economische realiteiten die men liever niet benoemt.
“Europese batterijbelofte Northvolt zet harde sanering in: divisies te koop”
De Tijd, 9 september 2024
Northvolt heeft batterijfabrieken in Europa in de stijgers staan en geldt als de best gefinancierde start-up van Europa. Aan werkingskapitaal geen gebrek zou men denken. Hoewel, in juli mislukte een kapitaalverhoging die bestaande aandeelhouders dreigde te verwateren.
Nu worden 1600 banen geschrapt en de bouw van giga-fabrieken in Duitsland, Canada en Zweden wordt stil gelegd. Voor de bestaande fabriek in Gdansk, Polen zoekt Northvolt een overnemer of partner. In de resterende batterijfabriek van Skelleftea stopt Northvolt de productie van eigen kathodenmaterialen, het meest kostbare onderdeel van de batterij. Men koopt het voortaan aan. En hoewel het Belgische Umicore kathodenmaterialen produceert, kiest Northvolt voor Chinese en Zuid-Koreaanse leveranciers.
Northvolt had nooit problemen om investeerders aan te trekken. Goldman Sachs, Blackrock, BMW en Volkwagen kochten zich fors in. Toch annuleerde BMW recent een order van €2 miljard bij Northvolt. Omdat de Zweedse fabriek er niet in slaagt tijdig te leveren, kijkt BMW nu naar Aziatische toeleveranciers.
In een vorige Substack publicatie kon u reeds lezen hoe ACC (een joint venture tussen Mercedes, Stellantis en TotalEnergies) de bouw van minstens 2 van haar 3 geplande giga-batterijfabrieken heeft stil gelegd, nog voor een eerste fabriek werd opgeleverd.
Europese batterijproducenten hebben zich vastgeklikt aan de NMC1-batterijen terwijl deze nu uit de markt worden geconcurreerd door Chinese LFP2-technologieën. De Europese NMC-fabrieken kunnen niet worden omgebouwd naar LFP.
“Geen overnemer gevonden voor chipfabriek BelGaN, 440 jobs gaan verloren”
Gazet van Antwerpen, 5 september 2024
De Belgische chipfabrikant BelGaN legt de boeken neer. De curatoren ontvingen geen levensvatbaar overnamebod. “We zullen de site in Oudenaarde moeten ontmantelen en de inboedel verkopen”, luidt het bericht. BelGaN produceerde silicium en galliumnitride halfgeleiderchips. Daarmee verliezen 440 werknemers hun baan, maar al even pijnlijk is het verdwijnen van kennis en competentie. BelGaN was een hofleverancier voor de Europese auto-industrie, luchtvaart, datacenters en alle andere industrieën waar elektronica en halfgeleiders als halffabricaten werden geïntegreerd.
De ‘European Chips Act’ had tot doel het voortbestaan van strategische bedrijven als BelGaN te beschermen en te verzekeren. Daarvoor heeft de EU een enveloppe van meer dan €43 miljard vrijgemaakt. Het wilde daarmee de industrie niet alleen beschermen maar tevens het Europese marktaandeel verdubbelen tegen het jaar 2030.
“Autobouwers vrezen miljardenboetes nu verkoop elektrische wagens keldert”
De Standaard, 19 september 2023
De verkoop van elektrische wagens daalt nu voor de vierde maand op rij. En dat is slecht nieuws voor een industrie die rekent op groei om de monsterlijke investeringen in elektrische mobiliteit ooit terug te verdienen.
De Europese autobouwers hebben zich geëngageerd tot het betalen van een boete voor iedere nieuwe wagen die meer dan 95 gram CO2 uitstoot per kilometer. Om de vooropgestelde uitstootnormen te halen, moet het Europese wagenpark tegen 2025 voor 24% uit elektrische wagens bestaan. Die ambitie lijkt nu niet realistisch.
Augustus van dit jaar was nog een recordmaand. EV’s maakten toen 14% van alle verkochte wagens uit. Sindsdien lijkt de verkoop te zijn ingestort. In Frankrijk liep die met 33% terug, in Duitsland met 69% en België met 41%. Het marktaandeel van de EV is de voorbije maanden voor het eerst gedaald.
De Europese wagenconstructeurs kijken naar een CO2-boete van naar schatting €15 miljard. Dat is een aderlating en komt bovenop de naar schatting €250 miljard aan niet renderende investeringen. Investeringen in de bouw van elektrische wagens.
“Verffabrikant AkzoNobel gaat fabrieken sluiten in Europa”
Het Financieel Dagblad, 7 februari 2024
AkzoNobel is een Nederlandse verfgigant met klanten in de industrie en de retail. Hoewel winstgevend, plant het voelbare saneringen op Europese bodem. De nieuwe CEO wil een deel van de bestaande Europese fabrieken sluiten om tegelijk de resterende vestigingen te optimaliseren. Tegen eind dit jaar zou hierover duidelijkheid worden geboden. Dat is rond deze tijd. In het vizier staan evident de fabrieken in Machelen en Vilvoorde. De Belgische loonkost is niet alleen een gemakkelijk excuus, het is ook een reëel competitief nadeel. De groep wil tegen 2027 zo’n €250 miljoen besparen waarvan €25 miljoen nog dit jaar.
Bandenfabriek in Dilsen-Stokkem sluit
TVLimburg, 12 september 2024
Bij bandenbedrijf Bandag in Dilsen-Stokkem heeft de directie tijdens een bijzondere ondernemingsraad de sluiting van de fabriek aangekondigd. Op dit moment werken er 111 mensen in de fabriek. Aziatische producenten van bus- en vrachtwagenbanden duwen een lokale speler als Bandag uit de markt.
De bedrijfsdirectie omschrijft de problematiek als volgt, "Dit resulteerde in een aanzienlijke productieovercapaciteit en stijgende en niet-concurrentiële productiekosten, die verder toenamen door de hoge energieprijzen en de daaropvolgende inflatie."
De Limburgse activiteit zal worden verhuisd naar Stargard in Polen.
Afsluitend
Onze media berichten droog, keurig en feitelijk over dit soort dossiers. Maar echte duiding en analyses hoeft u van hen echt niet meer te verwachten. Onze media kijken liever niet eigen boezem en catastrofale beleidsbeslissingen worden niet aangekaart. Men kiest reflexmatig voor de meest simplistische verklaringsmodel : Oekraïne, de naweeën van de covid-crisis, het Chinese gevaar of inflatie… Als zou inflatie een mythisch creatuur zijn, een losgeslagen stier, waarop wij seizoensarbeiders geen vat hebben.
Het zijn de energie-intensieve sectoren die het meest getroffen worden, gevolgd door de chemische cluster omdat de toegang tot goedkope petrochemische grondstoffen ontbreekt. Maar ernstiger is dat kleine tech-bedrijven zoals BelGaN maar ook grotere en stevig gefinancierde start-ups als Northvolt of ACC in dit hogere segment worden weg gedrukt door een Aziatische en Chinese pletwals.
Het opgelopen competitief nadeel van het Oude Westen is structureel geworden en leidt ons naar alle gelederen van de westerse samenleving : onderwijs, voeding, loonkost, begroting, leefmilieu, demografie, staatsschuld, gezondheid, zingeving, levenskwaliteit, fiscaliteit, vergrijzing,… maar vooral leiderschap.
Het lijkt een fatalistisch lijstje met de fabianistische uitwassen van een schijnbaar extreem-links neoliberalisme. Maar toch… wie het lijstje nog eens afgaat, die merkt dat met kleine ingrepen in al deze domeinen enorme stappen kunnen worden gezet. De komende 10 tot 20 jaar worden cruciaal. Als we de zaken beslist anders aanpakken en de moeilijke vragen durven te stellen, dan komen we al een heel eind.
Vindt u dit een interessante publicatie, dan kan u die waardering tonen met een ‘like’ of delen binnen uw eigen netwerk of vriendenkring. Zoals steeds kan u reageren in de comments.
Ik nodig u van harte uit zich in te schrijven voor de ‘BRICS Kazan Round Table Discussion’ op 26 oktober in Machelen. Onze sprekers zijn Kees van der Pijl, Gilbert Doctorow, Jacques Baud, Tom Sauer en Alasdair Macleod. U kan erbij zijn.
Alle info op : www.bricsbrussels.org
NMC staat voor Nikkel Mangaan Cobalt, Hoewel de productiekost van NMC kathodes fors is gedaald, bedraagt die nog steeds approx $38,-/kWh. De energiedensiteit van NMC packs bedraagt vandaag 150 tot 220 Wh/kg
LFP staat voor Lithium IJzer Fosfaat. De kost voor LFP kathodes is de voorbije twee jaren fors gedaald en bedraagt ongeveer $22,-/kWh. De energiedensiteit van LFP packs bedraagt vandaag 90 tot 120 Wh/kg. Hoewel NMC cellen een hogere energiedensiteit bieden zijn LFP cellen stabieler en veiliger. Daarom kunnen LFP-cellen compacter worden samengesteld dan NMC-cellen. LFP cellen hebben langere levensduur dan NMC, zijn thermisch meer stabiel (thermal runaway), laden sneller, zijn minder gevoelig voor extreme hitte of koude en omdat ze geen kobalt bevatten is de productie minder milieubelastend.
Naast gans deze lijst denk ik ook aan Audi Brussel, busbouwer Van Hool, ...
Denk aan de geplande toenemende overheidsuitgaven voor pensioenen, gezondheidszorg, toenemende schuld, ...
Zonder fundamenteel ander beleid streven wij af op een economische en maatschappelijke catastrofe.
Misschien is de eerste stap dat we uit onze droomwereld komen en beseffen wat er op mondiaal vlak allemaal aan het gebeuren is.
Zijn de problemen opgelost indien het Oekraïne opgelost is of is het maar het begin ?