Ochtendstond heeft goud in de mond

Morgen loopt het BTFP ten einde. Dat acroniem doet wellicht geen belletje rinkelen en dus luiden we de kerkklokken een dag voordat de financiële markten te biechten gaan.

Er staat iets te veranderen. Morgen loopt de BTFP ten einde. Het ‘Bank Term Funding Programme’, een financieel steunprogramma waarbij banken tijdelijk minder strenge voorwaarden werden opgelegd om gelden te ontlenen.

Hoewel het nauwelijks aandacht heeft gekregen, kan het een ingrijpende impact hebben op het onderlinge vertrouwen tussen banken. Banken lenen en ontlenen dagelijks enorme geldvolumes aan elkaar, aan bedrijven en aan particulieren. Wanneer morgen - op 11 maart 2024, het BTFP ten einde komt, worden die voorwaarden plots weer verstrengd en daarmee ook grote liquiditeiten uit de markt gehaald.

Het programma werd exact één jaar geleden uitgerold, om het vertrouwen tussen financiële instellingen te bewaren op een ogenblik dat verschillende Amerikaanse banken bankroet gingen. Herinner u Silicon Valley Bank, Signature Bank en First Republic Bank.

Heel eenvoudig gesteld, werd het financiële instellingen tijdelijk toegestaan beduidend minder fractionele reserves aan te houden bij het verstrekken van nieuwe bank kredieten en liquiditeiten aan andere banken, bedrijven of particulieren. Financiële instellingen (banken en schaduwbanken) konden eenvoudig hun activa (balance sheet) uitbreiden indien ze de verstrekte bank kredieten dekten door de aankoop van Amerikaans schuldpapier, overheidshypotheken of obligaties in Amerikaanse overheidsinstellingen.

De mate van verschulding

De achtergrond waartegen dit monetair beleid zich afspiegelt,

• Uitstaande bedrijfsleningen en bedrijfsschulden waren nooit hoger dan vandaag.

• Steeds meer CLO’s (Collateralized Loan Obligation) blijken toxisch.

• Private kredieten in de dollar- en eurodollarmarkt bedroegen nog $100 miljard in 2008, vandaag zijn die private kredieten opgelopen tot ruim $1.700 miljard.

  Ter info : ‘private kredieten’ zijn kredieten verstrekt door schaduwbanken aan bedrijven en particulieren, die niet langer in aanmerking komen en onvoldoende kredietwaardig zijn om leningen bij reguliere handelsbanken af te sluiten.

• Aandelenprijzen en de totale markt kapitalisatie van de beurzen waren nooit hoger in verhouding tot het BNP.

• Huizenprijzen waren nooit hoger dan vandaag in verhouding tot het besteedbaar inkomen.

• Voor lopende consumentenkredieten bij particulieren nemen de wanbetalingen problematische proporties aan.

• Gezinnen overleven op Credit Card schulden.

Wat gebeurt er wanneer bank kredieten opdrogen en de herfinanciering van deze schulden onmogelijk of onbetaalbaar wordt door snel stijgende rentevoeten?

we zijn een jaar verder

Het BTFP bestaat nu een jaar en het programma wordt morgen beëindigd. Maar als we eerlijk zijn en terug kijken op de impact ervan, dan moeten we vaststellen dat het slechts een tijdelijke bail-out is gebleken voor het Amerikaanse bankwezen en de Amerikaanse financiële markten. Niets meer, niets minder. Een extra zeepbel in een bestaande zeepbel. Het BTFP heeft de problemen bij de Amerikaanse banken niet opgelost. Het heeft het probleem met 12 maanden uitgesteld waardoor de situatie vandaag nog problematischer is dan voorheen. Volg even mee…

Wat was het probleem exact 1 jaar geleden? Banken hadden af te rekenen met liquiditeitsproblemen omdat ze op aanraden van centrale banken grote hoeveelheden obligaties hadden aangekocht. Die obligaties werden verlieslatend toen de ‘yield’ in geen tijd van 0,5% naar 5% spurtte. Wanneer de yield van een obligatie stijgt, dan daalt de waarde van die obligatie, of anders gezegd; banken hadden obligaties aangekocht waarop ze 0,5% zouden uitbetalen. Maar die 0,5% werd al snel een catastrofale 5%. Daarop besloot de Federal Reserve die problematische assets gedurende 1 jaar op te kopen aan boekwaarde. Dat jaar is nu voorbij en vandaag worden diezelfde banken verplicht tot de terugkoop van diezelfde verlieslatende obligaties waarvan de waarde inmiddels nog verder is gezakt. Daarmee roept de Federal Reserve tegelijk de liquiditeiten terug, die een jaar lang het onderpand vormden voor die opgekochte obligaties.

De banken stonden er een jaar geleden beroerd voor. Door het invoeren en opdoeken van het BTFP, staan de banken er morgen plots slechter voor dan een jaar geleden.

perfect storm

Drie elementen hebben het potentieel zich te bundelen tot een schokgolf ;

1. het afbouwen van de Amerikaanse staatsobligaties (t-bills),

2. BTFP kredieten die plots op vervaldag komen en

3. QT (het krimpen van de Federal Reserve balans).

Deze drie factoren zullen gezamenlijk en op korte termijn naar schatting $600 miljard aan liquiditeiten uit het systeem halen. Men hoeft geen genie te zijn om te begrijpen dat dit onmiddellijk een effect zal hebben op de markten.

De wereld is niets meer dan een verhaal
van teleurstelling, verraad en bloed
deze nacht is zwanger van zijn kind
maar niemand weet wat het zal zijn
het kind van deze nacht is morgen
niemand weet wie het zal zijn
hoe het zal zijn

- Ḥāfeẓ-e Shīrāzī, Ghazal, 14e eeuw

geen reden tot paniek, wel waakzaamheid

Het is niet alsof de wereld morgen zal vergaan, zodra de zon boven de horizon verschijnt. Maar men mag er zeker van zijn dat de financiële markten heel wat problemen hebben op te lossen. Sommige van die problemen zijn acuut en glashelder. Andere problemen zullen met vertraging aan de oppervlakte opborrelen. Centraal in deze kentering staat een credit crunch, het opdrogen van bank kredieten.

Geld lenen wordt weldra minder vanzelfsprekend en voelbaar duurder.

---

Vindt u dit een interessante publicatie, dan kan u die waardering tonen met een ‘like’ of delen binnen uw eigen netwerk of vriendenkring.
Zoals steeds kan u reageren in de comments of per mail.

---

disclaimer : deze publicatie mag niet worden gezien of geïnterpreteerd als investeringsadvies.